Pasen, voorlichting, vitamine A

‘My Lord has conquered the grave. My redeemer lives.’ (Hillsong)

Na een relaxweekendje Rwanda, kon ik vorige week gewoon weer hard aan de bak. Nauw ja, hard voor Afrikaanse begrippen… Op de rustige momenten in de kliniek ben ik druk bezig geweest met de voorbereiding van de voorlichtingen op de scholen die gepland stonden/staan voor deze week en volgende week. Tijdens de medical outreach, aan het begin van mijn verblijf in Oeganda, kwamen we veel Candida en andere vaginale problemen tegen als gevolg van slechte hygiëne. Daarom de schone taak om een voorlichting in elkaar te zetten over hygiëne, menstruatie en seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA’s). Best een uitdaging, omdat het heel cultureel bepaald is om hier op een goede manier informatie over te geven en adviezen die ook daadwerkelijk toepasbaar zijn. Daarnaast bezoeken we 4 scholen, zowel basisscholen als middelbare scholen met meiden in de leeftijd van 4 tot 20 jaar. Één voorlichting die meerdere keren herhaald kan worden, is dus geen optie.

Afgelopen dinsdag had ik de primeur op St. Charles basisschool. Hier hadden we de 2 groepen gemaakt: meiden boven de 12 (waar mijn collega Charity voorlichting aan zou geven) en meiden/jongens van 11 jaar en jonger. Deze laatste groep, van ruim 130 kinderen, moest het met mij doen. We hebben een quiz gedaan met stellingen over hygiëne. De kinderen moesten door middel van gekleurde kaartjes in de lucht te houden aangeven of ze dachten dat een stelling goed of fout was. Daarna gaf ik verdere uitleg en dit werd vertaald door mijn collega Rebecca. De informatie ging van de basisprincipes als het wassen van je handen na toiletbezoek tot het dragen van schoenen ter preventie van worminfecties. Van alle ‘take-home-messages’ had ik tekeningen gemaakt, zodat iedereen het makkelijker zou kunnen onthouden. Ondanks de enorm grote groep, verliep deze eerste voorlichting toch redelijk succesvol. Na de health talk hebben we nog vitamine-A druppels (in een plastic capsule die je open moet knippen) gegeven aan de kinderen onder de 5 jaar en kregen de meiden boven de 15 een tetanus-vaccinatie.

Vandaag waren we te gast op comprehensive school. Het was al een hele tour om hier te komen, aangezien het net geregend had en de weg een modderpoel was. Met een 2 cm dikke klei- en modderlaag onder onze schoenen kwamen we in het klaslokaal waar ongeveer 100 middelbare schoolmeiden ons opwachten. Ik heb de voorlichting gegeven, waarbij ik een goed team was met Charity die mij aanvulde en assisteerde. Ook dit keer begonnen met een korte versie van de hygiëne-quiz en daarna verteld over de menstruatie. Kinderen krijgen hier geen seksuele voorlichting. Als meiden voor het eerst ongesteld worden, moeten ze het doen met ‘nu ben je volwassen’ en ouders sturen hun kinderen vaak naar een oudtante die vaststelt dat de meiden oud genoeg zijn om te trouwen. Daarnaast is het ook een uitdaging in de dorpen om op een goede manier met menstruatie om te gaan. Voor maandverband is geen geld, dus moet je het doen met andere materialen die wel binnen handbereik zijn (als bladeren, zand of kleding). Door gebrek aan goed absorberend materiaal, gebrek aan goede toiletten bij de scholen en uit schaamte en angst voor stank gaan veel meiden tijdens de menstruatie niet naar school. Zij missen hierdoor de lessen en verlaten daardoor vaak vroegtijdig de school. In mijn voorbereiding heb ik veel met mijn Oegandese collega’s hierover gesproken om het probleem goed te begrijpen en ook met bruikbare alternatieven en opties te komen. Mensen in Amerika maken voor Show Mercy ‘menstruation kits’ met daarin een soort uitwasbaar maandverband, zeep en plastic zakjes. We hebben gedemonstreerd hoe de meiden deze kunnen gebruiken en hebben hier een heel aantal van weg mogen geven. Als laatste hebben we gepraat over SOA’s en het voorkomen hiervan. Ook bij deze voorlichting had ik verschillende tekeningen gemaakt om de uitleg visueel en aantrekkelijk te maken. Erg leuk om te zien hoe geïnteresseerd de meiden waren en te merken welke vragen er spelen. Als afsluiting hebben we ze allemaal nog voorzien van een tetanus-vaccinatie. Vandaag dus heel wat vaccins gegeven, wat niet door iedereen in dank werd afgenomen (sommige meiden vonden het maar niets).

Afgelopen weekend was het Pasen. Toch wel een andere beleving in Oeganda dan thuis. Vrijdags hebben we het gevierd met de kinderen van ‘Say-No-To-Hunger’. Deze dag was extra feestelijk met taart, frisdrank en spelletjes. Na het dansen, zingen en Bijbelverhaal hebben we stoelendans, het ‘bal-onder-de-kin-doorgeefspel’, ouderwets spijkerpoepen (door mij ingebracht en georganiseerd), lepelrace, zaklopen en het ‘water-doorgeefspel’ gedaan. Bij elk spel deden een aantal kinderen mee, terwijl de rest toekeek en aanmoedigde. Een dolle, maar gezellige boel was het! Zondags zijn we met een grote groep van Show Mercy (inclusief het nieuwe team van Youth-With-A-Mission wat hier sinds een week is) naar de kerk geweest. In het kader van de Pasen waren er verschillende optredens van koortjes en dansgroepen vanuit de kerk. De rest van de dag regende het pijpenstelen, dus hebben we niet veel meer kunnen doen dan lekker relaxen.

Mijn maatje op het compound, Breanna, was afgelopen week jarig en dit hebben we woensdag in Kampala gevierd met lekker ijs, een goede lunch en een bioscoopbezoekje. Erg gezellig en weer een welkome onderbreking! Zo doen we af en toe een beetje Westers, maar gaan we soms ook voor heel lokaal. Laatst hebben we met de mazungu’s en een deel van de Oegandese SMI-staff gegeten bij een ‘pork point’. Een aantal van mijn Oegandese SMI-collega’s schijnen echte kenners te zijn en weten waar je het beste varkensvlees kunt eten, dus dat moest uitgeprobeerd worden. We kregen allemaal een enorm bord met een prutje van varkensvlees (met bot), matooke (soort gekookte bananen), saus en groenten. Het was goed gekruid én uiteraard moest er gegeten worden met de handen. Gelukkig geen darmproblematiek gehad tot nu toe van al deze lokale lekkernijen!

Dit waren de avonturen voor deze week! Op zijn Oegandees: webala!

Warme groet,
Geralde